Szyfr ROT13
ROT13 to specjalny wariant szyfru Cezara, który przesuwa każdą literę o 13 pozycji w alfabecie. Dzięki temu, że alfabet ma 26 liter, dwukrotne zaszyfrowanie przywraca tekst oryginalny - dlatego do szyfrowania i deszyfrowania używa się tego samego algorytmu.
Szybkie przykłady
Oryginał:
Witaj Świecie ROT13:
Jvgnw Śjvrpvr Oryginał:
Szybki brązowy lis ROT13:
Fmloxv oençbjl yvf Czym jest ROT13?
ROT13 (od angielskiego "rotate by 13") to prosty szyfr, który przesuwa każdą literę alfabetu o 13 miejsc. Jest to wariant szyfru Cezara z wyjątkową cechą - ten sam algorytm służy zarówno do szyfrowania, jak i deszyfrowania.
Jak działa ROT13
Alfabet łaciński liczy 26 liter. Przesuwając każdą z nich o 13 pozycji otrzymujemy:
- A → N, B → O, C → P, ... M → Z
- N → A, O → B, P → C, ... Z → M
Ponieważ 13 to dokładnie połowa alfabetu, dwukrotne użycie ROT13 przywraca tekst pierwotny. Jest to szyfr symetryczny: ROT13(ROT13(tekst)) = tekst
Gdzie stosuje się ROT13?
- Ukrywanie spoilerów: Ochrona przed przypadkowym przeczytaniem zakończeń filmów czy książek
- Zagadki i łamigłówki: Tworzenie zadań logicznych i wskazówek w grach terenowych
- Ochrona adresów e-mail: Prosty sposób na ukrycie adresu przed robotami zbierającymi dane
- Fora internetowe: Publikowanie rozwiązań zadań bez psucia zabawy innym
- Edukacja: Wprowadzenie do podstaw kryptografii i bezpieczeństwa
ROT13 vs Szyfr Cezara
ROT13 to szczególna odmiana szyfru Cezara z unikalnymi cechami:
- Symetryczność: Ten sam algorytm szyfruje i deszyfruje
- Brak klucza: Stałe przesunięcie o 13 pozycji
- Powszechna znajomość: Każdy zna sposób działania
- Brak zabezpieczeń: Służy do ukrywania, nie do ochrony danych
Ważne zastrzeżenie
ROT13 nie jest metodą zabezpieczania poufnych danych! To jedynie sposób na ukrycie tekstu przed przypadkowym odczytaniem. Każdy może łatwo odszyfrować wiadomość znając zasadę działania.